Zorgaanbieders zijn verplicht om bepaalde gebeurtenissen waarbij iets mis is gegaan in de zorg te melden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Voor de inspectie zijn meldingen over incidenten een belangrijke bron van informatie. Voor zorgaanbieders zijn meldingen van incidenten een belangrijk hulpmiddel om te leren van wat er mis is gegaan. Zo verkleinen zij de kans dat dit nog een keer gebeurt.
De inspectie kan meldingen ontvangen van zorgaanbieders, maar ook van cliënten en naasten. Om wat voor meldingen dit gaat en voorbeelden hiervan, leest u op deze pagina.
Een cliënt wacht enkele uren op thuiszorg na een oproep via alarmering. De zorgaanbieder reageert niet op tijd op de oproep en de cliënt overlijdt.
De zorgverlener heeft de morfinepomp niet goed ingesteld, waardoor de cliënt een te hoge dosering krijg en te snel overlijdt. Een zorgverlener heeft een verkeerde berekening gemaakt en dit is niet opgemerkt bij de dubbelcheck.
In beide voorbeelden is er iets niet goed gegaan in de zorg. Het gevolg is ernstige schade of het overlijden van een cliënt. De zorgaanbieder moet de calamiteit melden bij de inspectie.
Een zorgverlener komt bij een cliënt thuis om medicatie toe te dienen. Er ontstaat tijdens de zorgrelatie een (seksuele) relatie. Een paar maanden na het beëindigen van de relatie, meldt de cliënt dit bij de zorgaanbieder.
Een zorgverlener komt bij een oudere cliënt thuis, die dementie heeft. De zorgverlener kleineert en vernedert deze cliënt tijdens de zorgverlening. Een familielid komt hierachter en vertelt dit aan de zorgaanbieder. Het blijkt dat het gaat om psychisch geweld.
In beide voorbeelden gaat het om geweld in de zorgrelatie. De zorgaanbieder moet dit melden bij de inspectie.
Bij het eerste voorbeeld kan het ook gaan om ontslag wegens disfunctioneren, afhankelijk van de ernst van de situatie. De zorgaanbieder doet dan twee meldingen bij de inspectie: geweld in de zorgrelatie én ontslag wegens disfunctioneren.
Bij een cliënt ontbreken al een aantal weken regelmatig bepaalde rustgevende medicijnen. Er worden vaak nieuwe medicijnen besteld. De apotheek overlegt met de zorgaanbieder vanwege de medicatievermissingen en die start een intern onderzoek. De vermissingen blijken te zijn wanneer een bepaalde verzorgende dienst heeft. De leidinggevende gaat hierover in gesprek met de verzorgende. De verzorgende blijkt een verslaving te hebben en geeft toe de medicatie te hebben weggenomen. De zorgaanbieder ontbindt de arbeidsovereenkomst van de verzorgende via een vaststellingsovereenkomst.
Cliënten hebben klachten over het gedrag van een zorgverlener. Diegene zou te amicaal zijn, waardoor cliënten zich ongemakkelijk voelen. Na een verbetertraject lijken de klachten af te nemen. Later vertelt een cliënt aan de zorgaanbieder dat zij seksueel contact had met de zorgverlener. Wanneer de zorgverlener hiermee wordt geconfronteerd, neemt diegene zelf ontslag. De zorgaanbieder doet twee meldingen bij de inspectie: geweld in de zorgrelatie én ontslag wegens disfunctioneren.
Let op: De inspectie ontvangt regelmatig meldingen van aanbieders van wijkverpleging die een gebeurtenis melden als calamiteit of geweld in de zorgrelatie, terwijl nog niet duidelijk is of dit zo is.
Bij twijfel hebben zorgaanbieders vanaf de constatering van de gebeurtenis 6 weken de tijd om dit te onderzoeken. Zodra een zorgaanbieder een calamiteit of het geweld vaststelt, moet deze binnen 3 werkdagen een melding doen bij de IGJ.
Ontslag bij disfunctioneren moet altijd binnen 3 werkdagen worden gemeld.
Andere meldingen: wanneer en door wie?
Andere meldingen zijn meldingen die niet verplicht zijn, maar wel gaan over zaken waar de inspectie toezicht op houdt en die we graag willen weten.
Een ‘andere melding’ hoeft niet te komen van de betreffende zorgaanbieder. Ook anderen kunnen melden. Bijvoorbeeld een zorgverlener die bij een zorgaanbieder heeft gewerkt, een huisarts of een andere zorgaanbieder. Lees voor meer informatie de pagina Andere melding.
De zorgaanbieder is slachtoffer geworden van een hack. De gijzelaar eist een grote geldsom en dreigt persoonlijke gegevens van cliënten (inclusief sleutelkluiscodes) openbaar te maken.
Een zorgverlener solliciteert bij een zorgaanbieder. Tijdens de sollicitatieprocedure blijkt dat de sollicitant valse diploma's en een valse VOG heeft overhandigd. De sollicitant trekt zich terug, maar solliciteert mogelijk wel ergens anders.
Zorgverwaarlozing en zorgfraude melden
Zorgverwaarlozing melden
De IGJ ziet toe op de kwaliteit van de zorg. Als een cliënt geen goede zorg krijgt of veel minder zorg dan geïndiceerd, noemen we dit zorgverwaarlozing. Dit kan u als zorgprofessional melden bij de IGJ als ‘andere melding’. Lees voor meer informatie de pagina Andere melding.
In de wijkverpleging is dit bijvoorbeeld als een cliënt volgens zijn zorgplan elke ochtend en avond hulp nodig heeft met algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL). Hiernaast heeft hij 3 medicatiemomenten per dag. Hierbij ontvangt de cliënt zijn medicatie van de zorgverlener.
De cliënt neemt de medicatie in onder toezien van de zorgverlener. De zorgaanbieder declareert 3 zorgmomenten per dag, maar zij komen alleen 's ochtends. Zij leggen de medicatie klaar voor de gehele dag. Tabletten vallen regelmatig op de grond en de cliënt neemt deze niet in. De gezondheid en het welzijn van de cliënt gaan achteruit. De huisarts constateert dit en meldt het bij de inspectie.
Zorgfraude melden
Er is sprake van zorgfraude als er opzettelijk en doelbewust, tegen de regels gebruik wordt gemaakt van zorggeld voor eigen of andermans voordeel. Heeft u een vermoeden dat er sprake is van zorgfraude bij de wijkverpleging? Dan kunt u dit melden bij de Nederlandse Zorgautoriteit (Nza).
Zorgverleners: anoniem melden
Zorgverleners kunnen ook anoniem een melding doen bij de inspectie. Bijvoorbeeld wanneer u belangrijke informatie heeft voor de inspectie en u niet wilt dat uw naam of melding bekend worden gemaakt bij de zorgaanbieder. Lees voor meer informatie de pagina Anoniem melden.
Meldingen door cliënten en naasten
Cliënten, mantelzorgers, naasten en andere betrokkenen kunnen klachten over de wijkverpleging melden bij het Landelijk Meldpunt Zorg.
