De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op de zorg voor asielzoekers in Nederland. Het gaat dan om de toegang tot (spoed)zorg en de kwaliteit van de zorg. Hierbij kijkt de inspectie ook naar infectiepreventie en het voorkomen van risico’s voor de publieke gezondheid in Nederland, door leefomstandigheden in de opvang. De inspectie houdt ook toezicht op de opvang, de hulp en begeleiding van kinderen.
In de Regeling Medische zorg Asielzoekers (RMA) staat op welke zorg asielzoekers recht hebben.
Samenwerking met andere inspecties
Het toezicht op de opvang en zorg aan asielzoekers (zowel kinderen als volwassenen) kent raakvlakken met het toezicht door andere inspecties. De inspecties werken waar mogelijk en nodig samen. Dat doet de IGJ samen met de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV), de Inspectie van het Onderwijs en de Nederlandse Arbeidsinspectie. De IGJ werkt bijvoorbeeld samen met IJenV aan het toezicht op de opvang, hulp en begeleiding aan alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s).
Waar houden wij toezicht?
Als een asielzoeker in Nederland komt, dan zijn er meerdere opvangmogelijkheden. Het gaat om:
Meer informatie hierover staat op de website van het COA: Tijdelijke opvang, noodopvang en crisisnoodopvang en de website van Stichting Nidos.
Asielcrisis leidt tot extra druk op de zorg
In Nederland spreekt het kabinet sinds augustus 2022 van een asielcrisis. De asielketen staat zo erg onder druk dat - ondanks inspanningen – niet aan alle gebruikelijke wettelijke normen en richtlijnen kan worden voldaan. Het gerechtshof Den Haag sprak in december 2022 in hoger beroep uit dat de opvang van asielzoekers op essentiële punten niet voldoet aan de wet. Maar de Staat en het COA kunnen niet worden verplicht om het onmogelijke te doen. De druk in de asielketen heeft ook gevolgen voor de zorg aan asielzoekers. Binnen deze moeilijke omstandigheden vindt de inspectie het belangrijk dat er oog is voor de meest kwetsbaren in de opvang.
U kunt op de site van Rechtspraak de Uitspraak in het hoger beroep over asielopvang lezen.
Zicht op meest urgente risico's
Het vooruitzicht dat de instroom van asielzoekers op korte termijn niet afneemt en het gegeven dat de doorstroom al lange tijd hapert, brengt verschillende risico’s met zich mee. De inspectie richt zich met het toezicht op de zorg voor asielzoekers op de meest urgente risico’s in de asielcrisis. De inspectie kijkt naar de actuele situatie en adresseert gesignaleerde risico’s bij de partijen die erover gaan.