Dwangtoepassing en vrijheidsbeperking

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt extra toezicht op dwangtoepassingen en vrijheidsbeperkingen in de geestelijke gezondheidszorg (ggz). 

Wat is dwang in de ggz?

Als iemand een psychiatrische ziekte heeft, is soms een gedwongen opname of gedwongen zorg nodig. Hierover besluit de rechter of, in een spoedeisende situatie, de burgemeester. Dit gebeurt alleen als iemand door zijn gedrag door die psychiatrische ziekte een ernstig nadeel vormt voor zichzelf of voor anderen. En wanneer een andere oplossing dan gedwongen zorg op dat moment niet mogelijk is.

De procedure hiervoor en de rechten die iemand met een psychiatrische ziekte hierbij heeft, staan in de Wet verplichte ggz (Wvggz). Meer informatie over de Wvggz staat ook op www.dwangindezorg.nl.

Toezicht IGJ op verplichte ggz

In het Toetsingskader verplichte zorg beschrijft de inspectie waar zij naar kijkt bij haar toezicht op verplichte zorg in de ggz. Meer informatie over het toezicht van de inspectie op dwang in de zorg:  Dwang in de zorg.

Minder separeren

De IGJ houdt al vele jaren intensief toezicht op het verminderen van separeren in de geestelijke gezondheidszorg. En ggz-instellingen spannen zich al jaren in om minder te separeren. Want separatie is voor psychiatrische patiënten erg ingrijpend en kan voor altijd schadelijke psychische gevolgen hebben. Sinds 2016 houdt de inspectie ook toezicht op het verminderen van afzonderen en het insluiten in een extra beveiligde kamer (EBK) in de ggz.

Van 2016 tot 2019 heeft de inspectie getoetst of de ggz in Nederland genoeg deed om de toepassing van separaties en afzonderingen te verminderen. Hierbij keek de inspectie of het beleid om separaties, insluitingen in een EBK en afzonderingen te verminderen, voldoende werd uitgevoerd.

En er is meer nodig voor het verminderen van separatie en afzondering. Het toetsingskader terugdringen separeren en afzonderen 2016 blijft geldig tot er een gemakkelijk te gebruiken veldnorm is voor insluiting en fixatie.

De inspectie verwacht dat het veld met de aanpassing van de Generieke module Dwang en Drang extra handreikingen krijgt.