In 2025 houdt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) toezicht op afgesloten deuren in de zorg. We bezoeken minimaal 80 instellingen in de gehandicaptenzorg, verpleging & verzorging, geestelijke gezondheidszorg en jeugdhulp. Inspecteurs gaan zonder aankondiging bij instellingen langs, om te kijken hoe zij met sloten op deuren omgaan. Want het uitgangspunt is dat een open deur de standaard is. Dus als een deur afgesloten is, stellen we vragen: waarom is de deur op slot? Is het besluit zorgvuldig genomen? Is het besproken? En waarom lukt het wel of niet om een deur open te houden?

Waarom dit toezicht?

In 2024 zagen we dat het insluiten van cliënten of patiënten in alle zorgsectoren nog vaak voorkomt. Het aantal registraties van afgesloten deuren stijgt elk jaar. Dit lijkt daardoor meer op een standaard maatregel in plaats van een tijdelijke oplossing op een moment dat het écht niet anders kan. 

De inspectie maakt zich zorgen over deze ontwikkeling. Want cliënten en patiënten hebben het recht op vrijheid om te gaan en staan waar zij willen. En iemand insluiten raakt cliënten of patiënten, maar óók zorgverleners. 

Soms is het insluiten zelf risicovol. Daarom moeten de zorgprofessionals altijd onderzoeken of er vrijwillige of minder ingrijpende oplossingen zijn. Is er écht geen andere oplossing dan insluiten? Dan moet dit zo kort mogelijk, zorgvuldig en in nabijheid van een zorgprofessional. En altijd op basis van een wettelijke grondslag (Wzd/Wvggz). 

Open deuren zijn de standaard

Met dit toezicht wil de inspectie zicht krijgen op wat er wel en niet werkt bij de uitvoering van het openen en afsluiten van deuren. We willen dat zorgaanbieders zich meer bewust zijn van de open deuren-standaard. De inspectie hanteert tijdens dit toezicht twee uitgangspunten: 

  1. Open deuren zijn de standaard 
  2. Als een afgesloten deur toch nodig is, dan verloopt de besluitvorming en uitvoering zorgvuldig en volgens de geldende richtlijnen 

Hoe zien de bezoeken eruit?

De inspecteurs kondigen het bezoek een half uur van tevoren telefonisch aan. De bezoeken duren maximaal 2 uur. We kijken rond in de instelling en spreken met een leidinggevende, zorgverleners, cliënten of patiënten en een vertegenwoordiger. De instelling ontvangt na het bezoek een schriftelijke terugkoppeling. Maken we ons zorgen over de kwaliteit van de zorg? Dan volgt mogelijk een uitgebreider bezoek.

Meer informatie