Toezicht op ziekenhuizen

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) beoordeelt verbeterdoelen en indicatoren voor ziekenhuizen en analyseert meldingen en calamiteiten. Ook onderzoekt de inspectie specifieke onderwerpen binnen ziekenhuizen waaraan een hoog risico zit. Zoals het proces rond operaties.

Nederland heeft ruim 80 algemene en 8 academische ziekenhuizen. De inspectie houdt toezicht op de kwaliteit van zorg in ziekenhuizen. Dat doen wij onder andere door: 

  • het (laten) ontwikkelen en beoordelen van verbeterdoelen en kwaliteitsindicatoren voor ziekenhuizen; 
  • het analyseren van meldingen en calamiteiten; 
  • onderzoek naar risicovolle thema’s, zoals het operatieve proces.

Rol van de raad van bestuur

De raad van bestuur is eindverantwoordelijk voor het leveren van goede zorg in het ziekenhuis. Wij verwachten dat raden van bestuur actief sturen op het verbeteren van de kwaliteit van zorg. We houden ook toezicht op de samenwerking tussen het bestuur en de medisch specialisten en verpleegkundigen. In ons toezicht betrekken we ook steeds nadrukkelijker de interne toezichthouders.

Inzicht kwaliteit ziekenhuizen

Ziekenhuizen zijn verplicht zelf de kwaliteit van hun zorgverlening te meten. Ze gebruiken daarvoor verbeterdoelen en indicatoren. Bijvoorbeeld het aantal spontane bevallingen, het percentage patiënten met doorligwonden of de sterftecijfers. Verzekeraars, zorgaanbieders, patiëntenorganisaties en de inspectie bepalen gezamenlijk waaraan de kwaliteit van de zorg moet voldoen. De informatie die dat oplevert, wordt aan patiënten aangeboden als keuze-informatie, door zorgverzekeraars gebruikt bij de zorginkoop, maar ook ingezet voor kwaliteitsverbetering bij de zorgaanbieders zelf.

Ziekenhuizen leveren ieder jaar gegevens aan over de verbeterdoelen en indicatoren. De inspectie maakt vervolgens een analyse van de prestaties over de gehele sector. Elk jaar koppelen we onze bevindingen terug. Lees verder over deze bevindingen en over de verbeterdoelen en indicatoren bij Basisset Medisch Specialistische Zorg.

De ziekenhuizen publiceren zelf hun gegevens via Ziekenhuischeck.nl

Wat gebeurt er met de uitkomsten?

De ziekenhuizen gebruiken de verbeterdoelen en indicatoren om de zorg te verbeteren. De inspectie gebruikt deze gegevens in haar toezicht. Als blijkt dat een ziekenhuis achterblijft bij bepaalde verbeterdoelen of indicatoren, is dat reden voor ons om het gesprek aan te gaan. En als het nodig nemen we maatregelen. Zo zorgen de verbeterdoelen en indicatoren ervoor dat de kwaliteit en veiligheid van de zorg voor patiënten verbetert.

Onderwerpen met extra aandacht

De inspectie heeft naast de risico-indicatoren extra aandacht voor de volgende thema’s:

Toezicht op meldingen

Voor de inspectie zijn meldingen over gebeurtenissen waarbij iets mis is gegaan in de zorg een belangrijke bron van informatie. En voor zorgaanbieders zijn ze een hulpmiddel om te leren van wat er mis is gegaan. En de kans te verkleinen dat de gebeurtenis zich herhaalt.

Melden voor zorgprofessionals

Ga voor informatie over melden en een overzicht van alle meldingen naar ‘Melden voor professionals’. Of ga direct naar:    

De inspectie heeft gemerkt dat er discussie bestaat over calamiteiten en wat er aan de inspectie gemeld moet worden. In de brochure 'Calamiteiten  Wkkgz melden aan IGJ' geven we meer duidelijkheid over hoe, wanneer en waarom u een calamiteit moet melden.

Melden voor patiënten, cliënten, naasten en anderen

Bent u ontevreden over de zorg in een ziekenhuis? Het Landelijk Meldpunt Zorg helpt u verder bij vragen of klachten. U vindt bij het meldpunt informatie over de mogelijkheden die u in uw situatie heeft. Maar ook over uw rechten als patiënt en andere organisaties die u verder kunnen helpen. De onderstaande video legt uit waarom uw melding ons toezicht helpt.

De zorg in Nederland is in het algemeen van hoog niveau
Toch gaat er soms iets niet goed.
U heeft een slechte ervaring gehad met zorg in het ziekenhuis...
...en heeft dit gemeld bij ons Landelijk Meldpunt Zorg.
Dit Landelijk Meldpunt Zorg heeft uw melding naar de inspecteurs gestuurd.
Wat gebeurt er dan?
Veel mensen die een melding doen, zijn boos of verdrietig.
Dat is begrijpelijk.
Wat u is overkomen is heel erg.
Toch is dat niet meteen reden tot nader onderzoek.
De inspecteurs bekijken wat uw melding zegt over de kwaliteit en veiligheid van de zorg.
Gaat het om een zogeheten 'calamiteit'?
Dat is een situatie waarbij de uitkomst ernstig is én de zorg aanwijsbaar tekort is geschoten.
Dit hoeft lang niet altijd zo te zijn.
De inspecteurs constateren dan dat er zorg is verleend zoals dat zou moeten...
...maar dat doet niks af aan hoe het voor u, de melder, is geweest.
In ons volgende inspectiebezoek letten we dan extra op het onderwerp van uw melding.
Soms is het niet duidelijk of de zorg tekort is geschoten.
We vragen het ziekenhuis dan om een reactie op uw melding en stellen zo nodig aanvullende vragen.
Is dit vermoeden van een calamiteit er wél, dan willen we ervoor zorgen...
...dat de kans op herhaling wordt verkleind en de veiligheid wordt vergroot.
Wij sturen uw melding naar het ziekenhuis en het ziekenhuis gaat onderzoek doen.
Wat is er gebeurd en hoe is het gegaan?
Juist door dit zélf te doen, krijgen zorgverleners meer inzicht in hoe het heeft kunnen gebeuren.
Op deze manier kunnen ze hiervan leren.
Het onderzoeksrapport beoordelen wíj.
De inspecteurs bekijken of u bij het onderzoek was betrokken en wat nou precies de verbetermaatregelen zijn.
En hoe zorgt het ziekenhuis ervoor dat deze ook worden uitgevoerd én nageleefd?
Als wij vinden dat de zorgaanbieder ervan heeft geleerd en de kans op herhaling is afgenomen...
...sluiten we het onderzoek af.
U krijgt hier een brief over en soms ook een telefoontje.
Zo hebben we met zijn alle de zorg nog beter gemaakt.
Want dat willen we allemaal.

Klinisch onderzoek in ziekenhuizen

Voert u als zorgverlener klinisch onderzoek uit in een ziekenhuis? Lees over de regels voor klinisch onderzoek en het toezicht vanuit de IGJ. Wilt u meedoen als proefpersoon? Bekijk dan de informatie voor proefpersonen klinisch onderzoek om te zien wat u van ons kunt verwachten.

Publicatie rapporten

Alle rapporten van jaargesprekken en thema onderzoeken worden gepubliceerd op toezichtdocumenten.igj.nl. Daarnaast publiceren we zakelijke weergaven van maatregelen en calamiteitenonderzoeken die door de inspectie zelf zijn uitgevoerd. Voor meer informatie lees verder bij Wat maken we openbaar?