Ervaringen om van te leren in complexe zorg aan mensen met ernstig verstandelijke beperking
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft goede ervaringen verzameld over complexe zorg aan mensen met een ernstig verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag (EVB+). Zo kunnen zorgaanbieders leren van elkaars ervaringen, over wat er goed gaat.
De inspectie bracht in 2021 en 2022 12 bezoeken aan zorgaanbieders die zorg bieden aan cliënten met een ernstige verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag (EVB+). Deze cliënten hebben een IQ tussen de 20 en 35, een ontwikkelingsleeftijd tussen de 2 en 4 jaar en een zeer intensieve zorgvraag vanwege gedragsaspecten (VG07).
Juist voor deze cliënten kunnen de gevolgen van goede of minder goede zorg groot zijn. Soms moeten cliënten meerdere malen verhuizen om een passende plek te vinden. Of er wordt vaker onvrijwillige zorg toegepast bij EVB+-cliënten. Dit alles kan bijdragen aan de onrust van cliënten en hun gevoel van onveiligheid.
Daarom wil de inspectie goede voorbeelden verspreiden en het gesprek hierover in zorgorganisaties stimuleren: wat werkt voor deze groep cliënten én hun zorgverleners?
Goede voorbeelden bij 3 thema’s
De inspectie verzamelde goede voorbeelden bij de 3 thema’s uit het toetsingskader voor de gehandicaptenzorg.
- Persoonsgerichte zorg
Zorgverleners kennen de wensen en behoeften van hun cliënten goed en houden daar rekening mee. De cliënten moeten zich veilig en geborgen voelen en putten waardering uit dagbesteding. - Deskundige zorgverleners
Veel zorgverleners kiezen er bewust voor om met EVB+-cliënten te werken. Zij halen hun motivatie en werkplezier uit de puzzel die zij leggen om erachter te komen wat de cliënten nodig hebben. Zij werken in een stabiel team met meerdere disciplines. Ze volgen regelmatig training en scholing en krijgen de ruimte zich verder te ontwikkelen. Eventuele flexwerkers draaien in alles volledig met het team mee. - Sturen op kwaliteit en veiligheid
In een stabiel team hebben de zorgverleners en de leiding een gezamenlijke visie op de zorg. De zorgverleners krijgen de ruimte, hun inbreng wordt gewaardeerd. Er is een cultuur om te blijven leren, ook van ervaringen in andere organisaties. Daarnaast is er aandacht voor een veilige en comfortabele omgeving voor de cliënten: kamers, huiskamers, ontspanningsruimtes en materialen.
De inspectie geeft zorgaanbieders nu voorbeelden van wat goed gaat in de complexe zorg aan EVB+-cliënten. Hiermee wil de inspectie zorgaanbieders en zorgverleners stimuleren om met elkaar het gesprek aan te gaan over wat werkt. Het geeft geen compleet beeld over de zorg aan ernstig verstandelijk beperkte cliënten.
Toezicht complexe zorg in 2023
De inspectie gaat in 2023 door met het bezoeken van zorgaanbieders die complexe zorg verlenen. De inspectie kijkt naar wat goed gaat, wat beter kan en wat beter moet. Ook loopt er aan de Erasmus School of Health Policy & Management een wetenschappelijk onderzoek naar wat er nodig is om goede zorg aan EVB+-cliënten te bieden (Engels).