Poliovirus gevonden in riool Science Park Bilthoven

Deze maand is op het Utrecht Science Park in Bilthoven poliovirus in het riool gevonden. Het gaat om een wildtype-variant van het virus die gebruikt wordt voor de productie van poliovaccin.

Update 24 februari 2023
Na onderzoek blijkt dat een medewerker van het bedrijf Bilthoven Biologicals tijdens zijn werk besmet is geraakt met het poliovirus. Het bedrijf heeft maatregelen genomen met de bedoeling incidenten in de toekomst te voorkomen. De inspectie heeft het onderzoek afgesloten.

Het virus zat in een monster dat op 15 november is genomen uit het rioleringssysteem van het terrein. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) doet onderzoek om te achterhalen waar het virus vandaan komt. De IGJ is in Nederland aangewezen als de autoriteit (National Authority for Containment, NAC) om toe te zien op het werken met het poliovirus.

Op het Utrecht Science Park in Bilthoven zitten 4 organisaties die met het poliovirus kunnen werken. Elke drie weken worden er daar monsters uit het riool genomen om te controleren of er geen actief poliovirus in terecht is gekomen. Hoewel niet alle organisaties lozen op de put waar het virus nu is aangetroffen, richt het IGJ-onderzoek zich in eerste instantie wel op alle 4 de organisaties.

Rioolzuivering verwijdert poliovirus

Er zijn 2 manieren waarop een actief wildtype-virus in het riool terecht kan komen: rechtstreeks via een afvoer uit een organisatie die met het virus werkt, of door een besmette medewerker (via de wc). 

Nederland heeft gesloten rioleringsstelsels waarbij de rioolzuivering het poliovirus verwijdert. Dat systeem voldoet aan de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dit betekent dat verspreiding via de riolering praktisch niet mogelijk is, dus geen gevaar voor de volksgezondheid oplevert.  

Alleen als een mens besmet is, kan die het poliovirus in eigen kring wel aan anderen overbrengen. Dan is er wel een risico voor mensen die niet tegen polio zijn ingeënt. Omdat besmette mensen het virus in hun ontlasting hebben, zijn er controles op verspreiding in de rioolstelsels in gemeenten waar de vaccinatiegraad lager is. De vondst van het virus in het riool in Bilthoven wordt ook gemeld aan de WHO. Daarnaast geven laboratoria in heel Nederland een eventueel geval van poliobesmetting onmiddellijk door.

Meer informatie

Meer informatie over polio staat op de RIVM-website: Richtlijnen polio en Polio.