Dreigend tekort aan Actilyse (alteplase) en Metalyse (tenecteplase)

Er dreigt een wereldwijd tekort aan Actilyse (alteplase) en Metalyse (tenecteplase). Dit zijn medicijnen die worden gebruikt voor de acute behandeling van een herseninfarct, hartinfarct en longembolie. Dit komt door een toename in het aantal gebruikers en door productieproblemen bij de fabrikant. Hierdoor wordt naar verwachting tot begin 2024 minder geleverd dan gebruikelijk.

Voor de behandeling van een herseninfarct zijn geen alternatieven, voor de andere aandoeningen wel. Dat melden de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).

Laboratorium geneesmiddelen
Beeld: ©Bram Petraeus / Hollandse Hoogte

Er worden in Nederland jaarlijks ongeveer 10.000 patiënten met deze medicijnen behandeld. Er zijn afspraken gemaakt om de beschikbare voorraad zo goed mogelijk in te zetten en de gevolgen voor de patiënten zo veel mogelijk te beperken. Dit is gedaan door de IGJ, het CBG en de betrokken koepels van medisch specialisten en ziekenhuisapothekers.

De IGJ heeft tekortenbesluiten afgegeven, waarmee veldpartijen tijdelijk vergelijkbare medicijnen van zowel Actilyse als  Metalyse uit het buitenland mogen importeren. Naar verwachting kan deze maatregel niet volledig in de behoefte voorzien, vanwege het wereldwijde probleem. Het zelf bereiden van deze geneesmiddelen is niet mogelijk, omdat de bereiding van deze middelen zeer complex is.

Eerlijke verdeling voorraden

Het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen (LCG) coördineert beschikbare voorraden en zorgt voor de eerlijke verdeling onder de ziekenhuizen.  Vanwege het tekort heeft de IGJ besloten dat ziekenhuisapothekers (onder voorwaarden) hun voorraden van deze medicijnen tijdelijk onderling mogen uitwisselen.

De fabrikant van Actilyse en Metalyse werkt aan verschillende oplossingen om weer aan de wereldwijde vraag te voldoen. Op Europees niveau vindt overleg plaats om de voortgang te bewaken. CBG is bij deze overleggroep aangesloten.

Over Meldpunt tekorten

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op de kwaliteit van onder meer de geneesmiddelen en gezondheidszorg in Nederland. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) beoordeelt medicijnen en is betrokken bij de toelating op de markt. De IGJ en het CBG zijn samen betrokken bij het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten.