Toezicht op langdurige zorg bij ouderen thuis

Meer langdurige zorg thuis

De zorgvraag van ouderen die thuis wonen wordt zwaarder. Ongeveer 1 op de 10 cliënten heeft een indicatie voor langdurige zorg. Deze cliënten krijgen intensieve zorg thuis op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz). De Wet langdurige zorg (Wlz) is er voor mensen met een chronische ziekte of beperking die blijvend 24 uur per dag toezicht of zorg nodig hebben. Het aantal ouderen dat Wlz-zorg thuis ontvangt neemt toe. Dat komt omdat ouderen minder snel in een verpleeghuis terecht kunnen. Ook kiezen ouderen er zelf voor om thuis te blijven wonen.

Meer zorgaanbieders van Wlz-zorg thuis

Doordat meer ouderen thuis langdurige zorg nodig hebben, zijn er meer zorgaanbieders die deze zorg thuis bieden. Dit zijn soms grotere organisaties die hiervoor specialistische teams oprichten. Ook kunnen zorgverleners in reguliere teams de taak hebben om Wlz-zorg thuis te coördineren. Want deze cliënten hebben vaak meerdere vormen van zorg en ondersteuning nodig. Bijvoorbeeld een combinatie van wijkverpleging, dagbesteding en individuele begeleiding. De inspectie ziet dat deze aanbieders zorgen dat de voorwaarden er zijn om Wlz-zorg thuis te verlenen. Maar de inspectie ziet ook aanbieders van wijkverpleging die Wlz-zorg bieden, maar de voorwaarden om deze zorg goed te kunnen verlenen niet op orde hebben.

Voorwaarden voor verlenen langdurige zorg thuis

Om goede Wlz-zorg thuis te bieden aan de cliënten, moeten zorgaanbieders een aantal dingen regelen:

1. 24-uurs zorg dichtbij de cliënt;
2. Regelmatig multidisciplinair overleg en evaluatie van zorg;
3. Samenwerking tussen zorgprofessionals, huisarts en specialist ouderengeneeskunde, cliënten en hun naasten, met aandacht voor overbelasting van mantelzorgers;
4. Tijdig bespreken hoelang de cliënt thuis kan blijven wonen, als thuis wonen steeds moeilijker gaat.

Risico’s als zorgaanbieders Wlz-zorg niet goed organiseren

De inspectie kijkt tijdens toezichtbezoeken of een zorgaanbieder de voorwaarden voor langdurige zorg thuis goed heeft geregeld. Als de voorwaarden voor goede langdurige zorg thuis niet op orde zijn, kan dit leiden tot risico’s voor cliënten die Wlz-zorg ontvangen. Bijvoorbeeld:

• Te weinig structurele aandacht voor de samenwerking met cliënten en hun naasten. Zij spelen een belangrijke rol bij Wlz-zorg thuis. Hierdoor is er een risico voor overbelasting van mantelzorgers.
• Cliënten met dementie die thuis wonen zijn een kwetsbare groep. Door achteruitgang bij de cliënt  en overbelasting van het netwerk is de kans op een crisisopname in een verpleeghuis groter.
• De huisarts en de specialist ouderengeneeskunde zijn niet genoeg betrokken. Hierdoor krijgen cliënten met Wlz-zorg thuis niet de medische zorg die zij nodig hebben.
• Bij kleinere aanbieders van wijkverpleging ziet de inspectie dat zij vaker niet de voorwaarden die nodig zijn voor goede zorg voor deze cliënten kunnen bieden. Bijvoorbeeld het organiseren van 24-uurs zorg dichtbij. Hierdoor kunnen cliënten niet rekenen op zorg op ongeplande momenten.