Als toezichthouder sluiten we in 2026 nog nadrukkelijker aan bij de afspraken in de landelijke akkoorden. Akkoorden zoals het Integraal Zorgakkoord, het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg en het meest recente Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord maken concreet wat nodig is om de zorg houdbaar en toegankelijk te houden.

Passend toezicht

Net als andere overheidspartijen ondersteunen, volgen en stimuleren we de transformatie. We doen dat door onze toezichtaanpak af te stemmen op de veranderende werkelijkheid, te kijken naar samenwerkingsverbanden, met partijen in gesprek te gaan, ruimte te geven om zorg anders in te richten en door onze eigen toezichtlast te beperken waar dat kan.

Prioriteiten 2026

Voor het eerst werken we dit jaar met een aantal prioriteiten: doelgroepen en thema’s waar we extra aandacht aan besteden. In 2026 zijn dat:

  1. Differentiatie: Zorgaanbieders, producenten en samenwerkingsverbanden die onder ons toezicht vallen, verschillen in type aanbod, omvang, verplichtingen en professionaliteit. Deze grote diversiteit vraagt om differentiatie, waarmee we ons toezicht effectief en efficiënt inrichten, met impact voor de samenleving en stimulerend voor het veld.
  2. Speciale doelgroepen: In 2026 hebben we extra aandacht voor twee groepen waarvoor we uitdagingen zien: mensen met psychische problematiek in een sector onder druk en kwetsbare ouderen die langer thuis wonen en meer zorg en ondersteuning nodig hebben.
  3. Samenwerken in de zorg: Het is de kern van de beweging naar passende zorg. Het vraagt om anders denken over zorg en ondersteuning, anders organiseren en samen scherpe keuzes maken. Dit vraagt een passende aanpak van ons als toezichthouder: meer gericht op samenwerkende partijen, het bij elkaar brengen van toezichtsinformatie en als toezichthouders gezamenlijk optrekken.
  4. Samen beslissen over de zorg: Dit is meer dan de vraag hoe cliënten en patiënten de geleverde zorg ervaren. Centraal staat in hoeverre zorgaanbieders de mening van cliënten en patiënten meewegen in de keuzes. Samen beslissen moet vanzelfsprekend worden. In ons toezicht toetsen we of de zorg persoonsgericht is.
  5. Richtlijnen voor passende zorg: Door schaarste veranderen de omstandigheden en er zijn richtlijnen die de beweging naar passende zorg (nog) onvoldoende ondersteunen. De IGJ stimuleert aanpassing van richtlijnen, zodat ze aansluiten bij de huidige werkelijkheid en goed toegepast kunnen worden.
  6. Minder regeldruk: Zowel richtlijnen voor passende zorg als het terugdringen van regeldruk vragen van de IGJ een maximale ondersteuning van de beweging in het zorgveld. Daarbij is het belangrijk dat het voor alle betrokkenen duidelijk is wat ze van ons toezicht kunnen verwachten. We willen niet dat we in ons toezicht partijen extra belasten, bijvoorbeeld door onnodige of dubbele uitvagen.

Jaarthema 2026: Inzet van technologische innovatie

Uit de prioriteiten kiezen we een jaarthema, dat we nog meer aandacht geven. Het jaarthema voor 2026 is onderdeel van de beweging naar passende zorg: de inzet van technologische innovaties. Die innovaties kunnen zorgmedewerkers ondersteunen en ontlasten, de toegang tot zorg vergroten en de zorgvraag verminderen. Oog hebben voor mensen is ook hier belangrijk. Want naast de kansen, zijn er risico’s. Sluiten innovaties wel voldoende aan bij de behoeften van patiënten? En is iedereen digitaal geletterd genoeg om de toepassingen te kunnen gebruiken?

Geen volledig beeld

Dit werkplan geeft geen volledig beeld van ons toezichtveld en alle taken en activiteiten die we uitvoeren om de kwaliteit en veiligheid van de zorg te bewaken en verbetering te stimuleren. Uiteraard voeren wij inspecties uit in Nederland en in het buitenland. Toezicht is echter veel meer dan inspectiebezoeken afleggen. Wij agenderen kwaliteit en veiligheid bij partijen in en rondom de zorg. En stimuleren zorgorganisaties en professionals om (samen) te werken aan het verbeteren van hun zorg. We voeren gesprekken met zorgbestuurders, zorgverleners, cliënten, cliëntvertegenwoordigers en landelijke, regionale en lokale andere partijen. We geven adviezen aan de minister, onder meer rondom het verlenen van vergunningen en ontheffingen. Ook heeft de IGJ een wettelijke taak bij het verstrekken van certificaten over kwaliteitsnormen voor bijvoorbeeld onderzoek, productie en distributie van geneesmiddelen.

Meerjarenbeleidsplan, werkplan en jaarbeeld

Eens per 4 jaar maakt de IGJ een meerjarenbeleidsplan. Dit werken we in jaarlijkse werkplannen nader uit. Met de werkplannen informeert de IGJ het ministerie, de Tweede Kamer en het zorgveld over wat zij kunnen verwachten. Na ieder jaar verschijnt een jaarbeeld: verantwoording en transparantie over wat wij als IGJ dat jaar hebben gedaan.