Grensapotheken

In Nederland leveren sommige apotheken geneesmiddelen aan mensen die in een andere EU-lidstaat wonen. Soms verkopen die apotheken hun geneesmiddelen ook via internet. Deze (grens)apotheken leveren zorg die over landsgrenzen heengaat.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) toetst of apotheken goede zorg bieden. Dit gebeurt op basis van Nederlandse wetgeving en beroepsnormen. Het probleem is dat grensapotheken niet altijd aan de Nederlandse wetgeving en beroepsnormen kunnen voldoen. Dat komt doordat de regels anders zijn in het land waarin hun patiënten wonen. Het kan lastig zijn voor een apotheek om aan de wet- en regelgeving van Nederland én van het andere land te voldoen.

Uitzondering door Europese regelgeving

Op Europees niveau worden goederen en diensten over (Europese) grenzen vrij aangeboden, zonder handelsbelemmering. Maar in Europa zijn de eisen aan de kwaliteit van de geneesmiddelenvoorziening niet in elk land op dezelfde manier gewaarborgd. Daarom is een uitzondering op het gebruikelijke beleid van toepassing op grensapotheken.

Hoe toetst IGJ grensapotheken?

Bij alle openbare apotheken toetst IGJ de kwaliteit van de verleende farmaceutische zorg aan de Geneesmiddelenwet en de Nederlandse wettelijke norm ‘goede zorg’. Die norm wordt ingevuld door Nederlandse beroeps- en veldnormen.

De inspectie staat in haar toezicht op grensapotheken –onder voorwaarden- afwijkingen van de Nederlandse wettelijke norm toe. De strikte voorwaarden die hiervoor gelden zijn:

• De grensapotheek levert alleen geneesmiddelen aan patiënten die in een andere EU-lidstaat wonen.
• De apotheek kan niet voldoen aan de wettelijke Nederlandse normen doordat de apotheek aan de wet- en regelgeving in het andere EU-land is gebonden.
• De apotheek voldoet wel aan de wet- en regelgeving van de EU-lidstaat waarin de patiënt woont en toont dit aan met een schriftelijke verklaring afkomstig van een bevoegde autoriteit van het land waarin de patiënt woont. Een bevoegde autoriteit is bijvoorbeeld een inspectie of ministerie.

Wanneer neemt IGJ wel maatregelen?

Kan de grensapotheek niet voldoen aan de eerder genoemde voorwaarden? Dan toetst de inspectie aan de geldende Nederlandse wet- en regelgeving en aan de professionele standaard. Als de grensapotheek daar niet aan voldoet, dan neemt de inspectie handhavende maatregelen. Dit is in overeenstemming met het reguliere toezicht op apotheken.