Testen in eigen huis

Voor een coronatest hoef je niet altijd meer de deur uit. Denk aan de corona zelftest, maar er zijn ook andere manieren van testen die niet in een teststraat hoeven te gebeuren. 

Een coronatoegangsbewijs kun je alleen krijgen via de GGD en aanbieders van Testen voor Toegang. Op dit moment is dat altijd in een teststraat en nooit volgens een van onderstaande mogelijkheden.

Corona zelftesten

Zelftesten kunnen gebruikt worden door mensen met klachten die passen bij het coronavirus. Ook mensen zonder klachten kunnen corona zelftesten gebruiken, maar de betrouwbaarheid van de test is dan wel lager. In sommige situaties is het beter geen zelftest te gebruiken, maar een afspraak te maken bij de GGD. Op Rijksoverheid.nl is te lezen in welke situaties een zelftest wél een geschikte keuze is. Een zelftest kan niet gebruikt worden als coronatoegangstestbewijs voor toegang of reizen.

Gebruik altijd zelftesten met een CE-markering. Deze testen hebben op de verpakking een CE-markering staan met een viercijferige code erachter. Zonder CE-markering is de betrouwbaarheid van de test niet voldoende zeker.

Waar kun je zelf op letten als je een corona zelftest wilt kopen?

Zelftesten zijn verpakt met alle benodigde materialen, zoals een steriele swab. Het woord zelftest staat duidelijk zichtbaar op de verpakking. Het woord sneltest alleen is niet voldoende. Ook staat er een CE-symbool op de verpakking. Gebruik de corona zelftest altijd volgens de bijgeleverde gebruiksaanwijzing. 

Er moet een goede Nederlandstalige gebruiksaanwijzing in de verpakking zitten. In die gebruiksaanwijzing staat duidelijk:

  • wat voor test het is;
  • hoe de test gebruikt moet worden;
  • wat het resultaat betekent;
  • wat de gebruiker bij een positieve of negatieve uitslag moet doen.

Wie denkt dat een test (mogelijk) niet aan de wettelijke eisen voldoet of denkt dat de test een onveilig product is, kan dit melden bij de inspectie. De inspectie heeft daarbij een duidelijke productnaam nodig. Ook een foto van de verpakking en/of gebruiksaanwijzing heeft toegevoegde waarde.

Beeld: ©IGJ

Begeleide zelfafname

Als we het hebben over begeleide zelfafname, bedoelen we een testprocedure waarbij begeleiding bij de afname onderdeel is van de afspraak of aankoop. We bedoelen dus niet bijvoorbeeld een ouder die zijn kind helpt.

Bij een begeleide zelfafname voert iemand bij zichzelf een zelftest uit, onder begeleiding van iemand anders. Die begeleiding kan uit allerlei vormen bestaan, zowel ter plekke als op afstand. Bijvoorbeeld via een videoverbinding. Er zijn geen afspraken gemaakt over welke mensen de begeleiding mogen uitvoeren. Begeleiding bij een zelfafname moet dan ook worden gezien als een extra hulp.

De betrouwbaarheid van een begeleide zelfafname is ongeveer even hoog als de betrouwbaarheid van een zelftest zonder die extra hulp. Maar de betrouwbaarheid is lager dan bij een sneltest die een zorgprofessional uitvoert. De CE-markering voor zelftesten kent andere eisen dan de CE-markering voor testen die een zorgprofessional  uitvoert. Vooralsnog wordt deze manier van testen dan ook niet geaccepteerd voor het verkrijgen van een coronatoegangsbewijs.

De verantwoordelijkheid voor het juist uitvoeren van een begeleide zelftest ligt bij de persoon die de test afneemt. Niet bij een arts. Net als bij een gewone corona zelftest.

Thuisafnameset

Een thuisafnametest is een test waarbij de afname van het lichaamsmateriaal thuis gebeurt. Een laboratorium onderzoekt en beoordelt het materiaal.

Bij een thuisafnameset (ook wel zelfafnameset) krijgt de gebruiker een testkit thuis opgestuurd. De testkit is geschikt om lichaamsmateriaal af te nemen voor de coronatest. Dit bestaat meestal uit een swab (een soort wattenstaafje) en een verpakking om de swab op te sturen naar een laboratorium. De gebruiker doet zelf de afname en stuurt de swab met het materiaal op. De uitslag volgt later. De test die gebruikt wordt is in het algemeen een NAAT-test.

Niet alle coronatesten zijn geschikt of gevalideerd voor zelfafname. Bij sommige coronatesten hoort een speciale swab. Het is de verantwoordelijkheid van het laboratorium om te controleren of de afnameset passend is bij de gebruikte test. Gebruikers kunnen dit niet zelf controleren, zij hebben alleen de gebruiksaanwijzing van de afnameset.

Test aan huis

Bij een test aan huis komt er een zorgverlener thuis de monstername voor de coronatest doen. Dat kan bijvoorbeeld een huisarts of thuiszorgmedewerker zijn. De zorgverlener is er verantwoordelijk voor dat de monstername op de juiste manier en veilig gebeurt. Ook is de zorgverlener er verantwoordelijk voor dat hij een geschikte test gebruikt. Of degene die de test komt afnemen de uitslag meteen kan geven hangt af van de gebruikte test. Het resultaat van een antigeensneltest kan na een korte wachttijd worden gegeven. Bij een test waarvoor laboratoriumonderzoek nodig is, duurt het langer voordat de uitslag bekend is.

Deze vorm van testen in eigen huis is bijvoorbeeld geschikt voor mensen die aan huis gebonden zijn en/of thuiszorg ontvangen.

Deze pagina is voor het laatst geactualiseerd op 5 december 2022.