Toezicht voorschrijven geneesmiddelen

Waarom extra aandacht voor voorschrijven?

Veilig medicijngebruik begint bij goed voorschrijven. De patiënt moet er op kunnen vertrouwen dat hij de juiste geneesmiddelen krijgt voorgeschreven. Ook patiënten die meerdere zorgverleners hebben en verschillende medicijnen gebruiken.   

Het voorschrijven van medicijnen kan ingewikkeld zijn. Wanneer er zorgverleners van verschillende organisaties bij betrokken zijn, is er niet altijd genoeg overleg. Dit proces is nog kwetsbaarder als niet duidelijk is wie verantwoordelijk is voor het uiteindelijk voorschrijven van de medicijnen aan de patiënt. Daarom let IGJ op de manier waarop zorgverleners geneesmiddelen voorschijven.

Resultaten inspectieonderzoek voorschrijven

Het rapport 'Veilig voorschrijven moet beter' besteedt uitgebreid aandacht aan het onderzoek, de conclusies, de handhaving en het toetsingskader. De samenvatting Veilig schrijven moet beter is de korte versie van dit rapport.

Wat toetst de inspectie?

De inspectie toetst alle vier de voorwaarden uit het rapport:

• Medicatieoverdracht
• Elektronisch voorschrijven (EVS)
• Medicatiebeoordeling (polyfarmacie)
• Verantwoordelijkheidsverdeling bij meerdere zorgverleners

In Het generiek toetsingskader voor het toezicht op medicatieveiligheid staan de normen voor verantwoord voorschrijven. Dit toetsingskader is gebaseerd  op richtlijnen die door de zorgsectoren zijn opgesteld.

Zorgsector legt richtlijnen vast

De verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van normen voor medicatieveiligheid bij voorschrijven ligt bij de zorgsector zelf. Zorgaanbieders, koepelorganisaties en patiëntenorganisaties moeten samen uitmaken wat verantwoorde zorg is. Dit legt de sector vervolgens vast in normen en richtlijnen.

De inspectie gebruikt bij het toezicht in ieder geval de volgende richtlijnen:

• Richtlijn ‘Overdracht van medicatiegegevens in de keten’ (2008), en IGJ-beleid medicatieoverdracht (2015).
• KNMG: Handreiking Verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg (2010)
• NHG: Multidisciplinaire richtlijn ‘Polyfarmacie bij Ouderen’ (2012)
• Actiz: Veilige principes in de medicatieketen (2016)
• KNMG: Richtlijn ‘Elektronisch voorschrijven’ (2013)

Zorgbreed verschillende accenten

Het toezicht heeft een eenduidige aanpak: de inspectie toetst in alle domeinen van de gezondheidszorg de vier genoemde voorwaarden. Daarnaast bestaat het toezicht ook uit maatwerk, want elk domein in de gezondheidszorg heeft eigen specifieke kenmerken. IGJ richt zich op de meest risicovolle situaties en voert gerichte toezichtactiviteiten uit in de verschillende domeinen:

• De eerstelijnsgezondheidszorg
• De medisch specialistische zorg
• De geestelijke gezondheidszorg (GGZ)
• Het domein verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT)
• De forensische zorg
• De gehandicaptenzorg

Omdat de domeinen ieder in een andere fase zitten als het gaat om werken volgens de richtlijn, zijn er verschillende accenten in het toezicht.