Meer aandacht nodig voor infectiepreventie en hygiëne in verpleeghuizen
De inspectie bezocht eind 2020 tien verpleeghuizen om te kijken naar de infectiepreventie en het antibioticabeleid. De verpleeghuizen hebben allemaal beleid op dit terrein vastgesteld. Maar in de praktijk gaat het nog niet altijd goed; medewerkers werken onvoldoende volgens de richtlijnen voor infectiepreventie.
In de verdiepende analyse geeft de inspectie inzicht in haar toezichtresultaten en doet zij aanbevelingen voor een goede uitvoering van infectiepreventie- en hygiënebeleid.
In de factsheet geeft de inspectie aanbevelingen voor bestuurders en voor de praktijk.
Download 'Verdiepende analyse na infectiepreventiebezoeken aan verpleeghuizen'
Download 'Factsheet Aanbevelingen voor een goede infectiepreventie in de verpleeghuiszorg'
De coronacrisis heeft de verpleeghuiszorg hard getroffen. Het is voor de kwetsbare cliënten in verpleeghuizen van groot belang dat besmettingen worden voorkomen of onder controle blijven. Het belangrijkste dat daaraan bijdraagt is het goed uitvoeren van de richtlijnen over hygiëne en infectiepreventie. In verpleeghuizen is daar nog meer aandacht voor nodig. De besturen van de verpleeghuizen kunnen meer doen om goed infectiepreventie- en hygiënebeleid te ondersteunen. Zo hebben zij tekortkomingen in de praktijk nog onvoldoende scherp in beeld. Met terugkerende audits moeten zij zicht krijgen op de risico’s en daarop verbeteringen tot stand brengen.
Rol van de besturen
De besturen van de verpleeghuizen hebben de wet- en regelgeving over infectiepreventie binnen hun instellingen belegd. De verpleeghuizen zijn vrijwel allemaal aangesloten bij een zorgnetwerk. Ook zijn ze op de hoogte van relevante ontwikkelingen op het gebied van antibiotica-resistentie.
Maar ze hebben nog onvoldoende scherp in beeld hoe het in hun instelling is gesteld met de infectiepreventie. De inspectie vindt dat de besturen ervoor moeten zorgen dat zij met terugkerende audits zicht krijgen en sturen op tekortkomingen. Ook moeten ze meer doen aan scholing van hun medewerkers over infectiepreventie, hygiëne en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. Deskundigheid kan ook verder verhoogd worden met de inzet van een deskundige infectiepreventie. En de besturen zijn ervoor verantwoordelijk dat de juiste hulpmiddelen (zoals desinfectiemiddelen) beschikbaar zijn.
Rol specialisten ouderengeneeskunde
Over het algemeen voldoen de specialisten ouderengeneeskunde aan hun medische verantwoordelijkheid voor infectiepreventie en antibioticabeleid. Bij de opname van cliënten voeren zij een risico-inventarisatie uit op besmettingen met resistente micro-organismen. Voor hun instelling hebben zij het antibioticabeleid opgesteld. Ook ondersteunen de specialisten ouderengeneeskunde andere medewerkers met advies en instructie. Wel kunnen zij een nog grotere rol spelen bij de scholing over infectiepreventie en hygiënerichtlijnen.
Tekortkomingen in de praktijk
In de meeste verpleeghuizen passen de medewerkers de regels voor handhygiëne wel goed toe: met de juiste middelen, de handen vrij van sieraden en nagellak. Maar bij andere instellingen zag de inspectie handsieraden of verkeerd gebruik van handschoenen.
Bij meerdere instellingen dragen de medewerkers kleding die niet op 60 graden gewassen kan worden, en wordt gewerkt met bedekte onderarmen. Reservekleding is niet altijd paraat.
Daarnaast gebruiken de medewerkers bij meerdere instellingen hun persoonlijke beschermingsmiddelen niet volgens de richtlijnen. In verschillende verpleeghuizen is het beheer van steriele medische hulpmiddelen niet op orde (opslag, controle op houdbaarheid). En bij veel instellingen wordt onvoldoende schoongemaakt en gedesinfecteerd, of met de verkeerde middelen.