Belang van toezicht op zorgnetwerken neemt alleen maar toe
Weblogberichten
Mensen blijven steeds vaker thuis wonen. Ook als zij complexe zorg nodig hebben. Hoe zorgen we ervoor dat ze de juiste zorg krijgen? Dat is een vraag waarmee de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) meer en meer te maken krijgt. Ook nu in tijden van de corona-uitbraak in Nederland. Inspecteur Lisanne de Boer van de afdeling Netwerkzorg & Preventie vertelt.
Mensen die zorg en ondersteuning thuis krijgen, hebben vaker dan voorheen te maken met verschillende zorg- en hulpverleners. Bovendien zijn er vaak mantelzorgers en soms ook vrijwilligers bij de zorg betrokken. Al die mensen vormen samen het ‘zorgnetwerk’ rondom de cliënt. Het is belangrijk dat iedereen in het zorgnetwerk goed met elkaar samenwerkt. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat gebeurt nog lang niet altijd.
De inspectie onderzoekt daarom hoe diverse betrokkenen samenwerken
Thuiswonende ouderen
Mijn afdeling houdt zich bezig met toezicht op zorgnetwerken. Wij werken daarbij projectmatig. Ik kijk bijvoorbeeld hoe het zorgnetwerk er van thuiswonende kwetsbare ouderen uitziet. Voorheen zouden deze mensen in een verzorgingshuis gaan wonen, maar de vorm zoals we die van vroeger kennen is er niet meer. Ouderen blijven langer thuis. Daar krijgen zij dus ook steeds meer zorg.
Wij willen dat de kwaliteit en veiligheid van de ouderenzorg van voldoende niveau blijft. De inspectie onderzoekt daarom hoe diverse betrokkenen samenwerken, zoals de huisarts, praktijkondersteuners en wijkverpleging. Wat weten zij over hun cliënten? Delen zij de beschikbare informatie? Sluit de zorg die zij geven aan bij de behoeften van de cliënt? En, het belangrijkste: hoe ervaart de cliënt al deze zorg?
Niet alleen in de ouderenzorg, ook in andere sectoren werkt zo’n aanpak. Deze manier van werken is eigenlijk belangrijk voor alle cliënten die meervoudige zorgbehoeften hebben en dus met verschillende zorgverleners in aanraking komen. Zo stellen collega’s uit mijn team dit soort vragen ook bij het zorgnetwerk van cliënten in de ambulante ggz en bij kinderen die thuis specialistische zorg nodig hebben (denk aan kinderen die sondevoeding krijgen).
Wij nodigen in ons toezicht ook altijd de zorgverleners in het gebied uit voor een gezamenlijke sessie
Huisarts in gesprek met thuiszorgmedewerker
Terug naar de ouderenzorg. In mijn project onderzoeken we meerdere regio’s in Nederland, van een compleet dorp als Oud-Beijerland tot en met een wijk in een grote stad als Den Haag. Wij nodigen in ons toezicht ook altijd de zorgverleners in het gebied uit voor een gezamenlijke sessie. Dat werkt.
Je ziet bijvoorbeeld dat de huisarts in gesprek raakt met een thuiszorgmedewerker. Ze delen informatie waarvan ze voorheen dachten dat ze het niet hoefden te vertellen aan elkaar of dat het relevant zou zijn. Ze gingen er allebei vanuit dat de ander het te veel tijd zou vinden kosten. En dat bleek toen helemaal niet zo te zijn. Ze hadden er allebei behoefte aan om juist het contact op te zoeken. Dat is dan heel mooi als je dat ziet gebeuren op zo’n bijeenkomst.
Door de verschillende partijen bij elkaar te zetten, zie je het zorgnetwerk onder je ogen steviger worden. Bewustwording is van groot belang. Het ‘denken in zorgnetwerken’ moet een dagelijkse routine worden van zorgverleners.
Deze gesprekken zijn vaak het startpunt van ons toezicht
In gesprek met de cliënt
En uiteraard spreken we juist cliënten en mantelzorgers. Minstens zo belangrijk, want je kunt het toezicht niet alleen baseren op het verhaal van de huisarts of de thuiszorg. Deze gesprekken zijn vaak het startpunt van ons toezicht. We vinden het belangrijk om vanaf het begin goed te weten hoe de zorg wordt ervaren door de cliënt zelf en de mantelzorger die eventueel betrokken is. Als een cliënt aan ons vertelt dat hij of zij vorige week is gevallen, dan wil je dat ook terug horen bij zorgverleners in het netwerk. Gelukkig zijn de meeste ouderen die ik spreek positief over de zorg die ze krijgen. Zoiets is belangrijk om te horen.
Juist dit soort gesprekken maken mijn werk als inspecteur zo interessant. Daar komt het werk echt tot leven. Op visite in het appartement van een iemand in Den Haag of Oud-Beijerland kom je erachter of de zorg goed is geregeld. Daar gaat het ons als inspectie uiteindelijk om.
Samenwerking zeker nu cruciaal
In deze tijden van corona is samenhang en continuïteit van zorg meer dan ooit cruciaal om goede en passende zorg te leveren. Deze crisis raakt met name ook de kwetsbare cliënten met meervoudige zorgbehoeften in de samenleving. Thuis en in zorginstellingen. Het wordt nu onderstreept hoe belangrijk het is dat iedereen uit het zorgnetwerk snel met elkaar kan schakelen en elkaar goed weet te vinden. Ik vind het mooi en goed om te zien hoe zorgverleners zich hiervoor inzetten.