Zorgsignalen tijdens coronacrisis - 29 april

• De opkomst na oproep door de huisartsen is aanzienlijk gedaald na de berichten rondom AstraZeneca. Waar voorheen bijna overal een grote opkomst was, ligt deze nu duidelijk lager. Dit geldt met name voor de steden en minder voor het platteland. Aanname is dat ‘op het platteland’ er meer autoriteit aan de huisarts wordt toegedicht.
• LHV heeft wat zorgen rondom de vaccinatiebewijzen die er per 1 juni moeten zijn. Zorgen spelen zowel rondom de mogelijkheid dit in zo korte tijd te regelen, maar ook rondom de privacy.
• Huisartsen merken dat zij veel worden gebeld met vragen rondom AstraZeneca (maar ook andere vaccins). Onduidelijkheid in de berichtgeving draagt hieraan niet bij.

De koepelorganisatie van verloskundigen (KNOV) heeft twee weken geleden aangegeven dat het risiconiveau iets is verlaagd. Het grootste punt waar zij nu mee worstelen is dat er praktijken zijn die de versoepelingen niet toepassen die door de KNOV zijn voorgesteld. Deze praktijken brengen bijvoorbeeld twee kraambezoeken in plaats van drie en laten de partner daarbij nog steeds niet toe.

Vaccineren

• In het algemeen heerst er een rustig beeld in de sector. Er zijn enkele uitbraken zoals bij een zorgaanbieder in Flevoland waarbij bewoners zich uit geloofsovertuiging niet hebben laten vaccineren. En een uitbraak onder wél-gevaccineerde cliënten van een zorgaanbieder; deze cliënten hebben milde klachten.
• Er zijn zorgaanbieders met een geschatte vaccinatiegraad van 50% of lager vanwege de geloofsovertuiging van zorgverleners. Deze aanbieders hebben in hun communicatie wel extra aandacht besteed aan het belang van vaccinatie. Ook zijn er jonge vrouwelijke zorgverleners die er vooralsnog voor kiezen zich niet te laten vaccineren na berichten over onvruchtbaarheid na vaccinatie.

Bezoekregeling

• De verpleeghuizen die de IGJ heeft gesproken hebben allemaal een bezoekregeling waarbij twee bezoekers per dag worden toegestaan.
• De bewegingsruimte die wordt toegestaan wisselt: het ene verpleeghuis laat alleen wandelen op het eigen terrein toe, bij andere verpleeghuizen mogen cliënten wel met familie mee.
• Familie vraagt soms om uitbreiding van de regeling.
• Alle verpleeghuizen hebben nagedacht over het openstelling van de organisatie.

Thuiszorg

• Zorgaanbieders zien dat steeds meer cliënten eerder uit het ziekenhuis worden ontslagen met zwaardere zorg, zoals zuurstofgebruik.
• Enkele thuiszorgaanbieders melden dat de thuiszorg in de regionale netwerken/overleggen onderbelicht is. Er is vooral samenwerking tussen de thuiszorgaanbieders onderling, minder tussen thuiszorg en andere zorgaanbieders.
• Specifiek vanuit de regio Rotterdam komt het signaal dat er vrijwel geen doorstroom van coronapatiënten plaatsvindt vanuit het ziekenhuis naar de corona-unit.

De afgelopen weken heeft de IGJ in alle regio’s gesprekken gevoerd over de verdere opschaling. De IGJ vraagt alle ROAZ-regio’s naar de concrete stappen om het afgesproken niveau van 1.550 IC-bedden te halen, de mogelijkheid om reguliere zorg nog verder af te schalen en mogelijkheden om extra personeel in te zetten vanuit andere zorginstellingen.

Ook vraagt de IGJ alle particuliere klinieken in de ROAZ-regio’s om maximale ondersteuning aan de ziekenhuizen te bieden bij de opschaling van de coronazorg en (semi)acute zorg. Ook is Zelfstandige Klinieken Nederland gevraagd om haar leden expliciet te wijzen op de noodzakelijke ondersteuning van ziekenhuizen.

Actueel beeld

Het aantal coronapatiënten dat wordt opgenomen in de klinieken en op de IC’s blijft hoog. Er is bijna geen capaciteit voor bovenregionale overplaatsingen, waardoor regio’s niet ontlast kunnen worden. Alle ziekenhuizen geven aan dat zorgpersoneel maximaal belast is. De regio’s hebben afgesproken om het aantal IC-bedden op te schalen naar 1550. Er is echter nog geen enkele regio die tot dat niveau is opgeschaald en er komen nog nauwelijks extra IC-bedden bij.

De non-COVID zorg is fors afgeschaald.

Het grootste knelpunt om verder op te schalen is de personele capaciteit. Zorgverleners op de IC zijn overbelast doordat zij meer en langere diensten werken, de zorgzwaarte hoog is en zij zich bij de aanpassingen aan de organisatie van de zorg (onder meer het werken met ‘buddy’s’) zeer verantwoordelijk voelen. Er dreigt massale uitval van zorgpersoneel wanneer de werkdruk verder oploopt.

Het is nu al zichtbaar dat medewerkers en justitiabelen die een vaccin hebben ontvangen, soepeler omgaan met de preventieve maatregelen. Het is voor zowel medewerkers als justitiabelen onduidelijk welke preventieve maatregelen nog nodig zijn nadat je gevaccineerd bent. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zou graag weten hoe te handelen bij het behalen van een bepaalde vaccinatiegraad. DJI verwacht landelijke richtlijnen zodat ze deze kunnen omzetten in hun eigen werkprocessen en afspraken.

Belangrijke thema’s in meldingen en signalen aan de inspectie blijven de manier waarop zorgaanbieders wel of niet invulling geven aan de coronamaatregelen, mogelijke desinformatie over corona door zorgprofessionals en testen. Bij testen gaat het ook om vragen over het al dan niet juist aanbieden van zelftesten.