Vierde coronagolf legt weer hoge druk op zorg en jeugdhulp - IGJ geeft ruimte en vertrouwen
Alweer legt het coronavirus een enorme druk op de zorg en de jeugdhulp. Door het oplopend aantal besmettingen en door de maatregelen die nodig zijn om het virus te bestrijden. Bovendien kampen zorgaanbieders met tekorten aan personeel. Of medewerkers zijn moe en uitgeblust. Zorgaanbieders kunnen soms niet anders dan hun werk daarop aanpassen. Af en toe moeten zij afwijken van wat gebruikelijk is. Zij hebben daarvoor al draaiboeken gemaakt. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) geeft daarvoor ook nog steeds ruimte en vertrouwen als dat nodig is.
Juist bij oplopende druk kunnen de professionals uiteindelijk het beste zélf bepalen wat nodig is om nog goede zorg te kunnen blijven bieden. Zorg die verantwoord, veilig en liefdevol is en blijft. De inspectie ziet dat zorgaanbieders alles op alles zetten om die zorg te blijven geven.
Maar zorgaanbieders moeten soms ook bepalen welke aanpassingen nodig zijn. Aan ingewikkelde keuzes valt niet te ontkomen als de druk binnen een instelling, een regio of landelijk te hoog oploopt. Het kan zijn dat zorgaanbieders noodgedwongen moeten afwijken van wat gebruikelijk is. Daarvoor hebben zij plannen klaarliggen.
Het is dan belangrijk dat bestuurders hun afwegingen en keuzes goed vastleggen. Vooral om die uit te kunnen leggen aan patiënten, cliënten en hun familie en vrienden. Ook later nog. Die afwegingen kunnen ook betrokken worden in het (latere) gesprek met de eigen medewerkers, de inspectie of andere relevante partijen.
Een voorbeeld waarin wordt afgeweken van de normale praktijk, is bij de inzet van ondersteunend personeel als studenten geneeskunde, leerling-verpleegkundigen, voormalige zorgverleners (BIG-geregistreerd, of niet meer), zzp’ers of anderen. Met voldoende ondersteuning vanuit de werkgever zijn daar ruimere mogelijkheden voor dan in een gebruikelijke situatie.
Alle sectoren en regio’s hebben in sectorplannen en regioplannen afspraken gemaakt. Daarin staat ook hoe zij zich voorbereiden op de oplopende druk op de zorg en uitzonderlijke noodsituaties. De inspectie heeft die plannen bekeken en af en toe nog suggesties gegeven.
Bestuurders in de zorg en de jeugdhulp blijven wel zelf verantwoordelijk voor de keuzes die zij maken. De inspectie geeft ruimte en vertrouwen om afwijkende keuzes te maken als die nodig blijken.
Samenwerking binnen (regionale) netwerken en ketens
Overal in Nederland hebben zorgaanbieders afspraken gemaakt over hoe zij samenwerken bij oplopende druk in de zorg. Binnen en tussen de sectoren, maar ook in zorgketens.
Want cliënten en patiënten hebben vaak met verschillende soorten zorg te maken, of ze gaan van de ene naar de andere zorgaanbieder. Van een ziekenhuis weer naar huis (met thuiszorg en zorg van de huisarts) of tijdelijk naar een verpleeghuis. Of juist van huis naar een verpleeghuis. In die ketens kunnen er knelpunten zijn. Daarom let de inspectie nauw op de samenwerking in zorgnetwerken en zorgketens. Als het nodig is kan de inspectie ook in actie komen om zaken vlot te trekken.
Hoe werkt de inspectie
De inspectie heeft regelmatig contact met zorgaanbieders, fabrikanten, professionals, patiënten, cliënten en andere betrokkenen. Rechtstreeks en met hun koepels. Daarbij is overleg mogelijk als het niet lukt om te werken volgens wat gebruikelijk is.
Ook verzamelt de inspectie op deze manier informatie over knelpunten op het gebied van de kwaliteit, de veiligheid en de continuïteit van de zorg. Verder krijgt de inspectie signalen via het IGJ-Meldpunt (voor professionals) en het Landelijk Meldpunt Zorg (voor patiënten, cliënten en het brede publiek). Zo houdt de inspectie steeds een actueel beeld. Daardoor kan de inspectie aandacht vragen voor bepaalde onderwerpen die spelen in deze crisis. Zowel in ‘het veld’ als bij het ministerie van VWS.
Inspectiebezoeken
IGJ-inspecteurs blijven bezoeken brengen aan zorg- en jeugdhulpaanbieders. Omdat de inspectie juist in deze periode als professionele, onafhankelijke instantie een rol heeft om ter plekke te kijken hoe het met de zorg en de jeugdhulp gaat. En daar dan met de zorgaanbieders over kan spreken. Daarbij houden de inspecteurs zich natuurlijk aan de coronamaatregelen die landelijk gelden. Ook volgen de inspecteurs de regels die op een locatie gelden, tenzij dat niet mogelijk is.
Bij onveilige of onaanvaardbare situaties blijft de inspectie ingrijpen.